Διακοπές στον Αγιο Ευστράτιο
Διακοπές στον Άγιο Ευστράτιο σημαίνει διακοπές σε έναν μικρό ξεχασμένο παράδεισο με πολλές παραλίες.
Άγιος Ευστράτιος - Αξέχαστες Διακοπές
Mικρό το νησί, αλλά με αρκετές παραλίες όλες τους αμμουδερές με πεντακάθαρα νερά (για τους λάτρεις του σπορ) και ιδανικές για υποβρύχιο ψάρεμα. Ομορφα λευκά σπίτια, ένα χαριτωμένο μικρό λιμάνι γεμάτο ψαροκάικα και μια ήσυχη προσεγμένη πλαζ συνθέτουν ένα σκηνικό απόλυτης γαλήνης. Στο νησί ζουν περίπου 200 μόνιμοι κάτοικοι, που ασχολούνται κυρίως με την αλιεία και την κτηνοτροφία. Ο οικισμός στο μεγαλύτερο μέρος του αποτελείται από μικρές μονοκατοικίες, που χτίστηκαν μετά το σεισμό του 1968, οπότε το χωριό καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Μονάχα λίγα παραδοσιακά διώροφα σπίτια στην είσοδο του λιμανιού θυμίζουν την παλιά του αρχιτεκτονική. Ο νέος οικισμός χτίστηκε για λόγους ασφαλείας στην κοιλάδα δίπλα από τον παλιό.
Οι περιποιημένοι μικροί κήποι, οι μπαχτσέδες και η πατίνα του χρόνου προσδίδουν πλέον ένα ιδιαίτερο τοπικό χρώμα.
Γλυκιά ρουτίνα
Οι ρυθμοί στον οικισμό είναι χαλαροί. Ησυχες βόλτες στην παραλία αγναντεύοντας το πέλαγος, σεργιάνι στα σοκάκια και καφές με χειροποίητα κουλουράκια στο Ροδοκάλι στην πλατεία. Στο λιμάνι όλο και κάποιος ψαράς θα ξεψαρίζει τα δίχτυα του. Ο Αη Στράτης είναι γνωστός ψαρότοπος αλλά και αστακότοπος.
Στην όμορφη αμμουδερή παραλία του οικισμού, η θάλασσα τον περισσότερο καιρό είναι ήρεμη και ακόμη και στην καρδιά του Αυγούστου δεν αισθάνεσαι ποτέ την πετσέτα του διπλανού να πλησιάζει στη δική σου. Οσοι δεν θέλουν να συνεχίσουν το μπάνιο τους μέχρι αργά το απόγευμα ανταμείβονται από έναν πορτοκαλί ήλιο που βουτάει ολόκληρος μέσα στη θάλασσα. Μαγευτικό είναι το ηλιοβασίλεμα επίσης από την κορυφή του πλαϊνού λόφου, από το ξωκλήσι του Αγίου Μηνά, με θέα το χωριό. Εκεί μας οδηγούν τα σκαλοπάτια που ξεκινούν από την αρχή της προκυμαίας, και είναι μια ευκαιρία για μια όμορφη απογευματινή βόλτα.
Ο Άγιος Ευστράτιος αποτελεί έναν γαστρονομικό παράδεισο για τους απανταχού φίλους της θαλασσινής κουζίνας. Νόστιμα και άφθονα όσο πουθενά αλλού τα θαλασσινα΄της περιοχής, κάθε είδος ψαριού αφθονεί στην περιοχή.
Εδώ όμως θα μιλήσουμε για τον νοστιμότερο (κατα τους ειδήμονες) αστακό της Μεσογείου ...και όχι μόνο: Τον Αστακό του Αγίου Ευστρατίου! Σπάνιος και δυσεύρετος ο αστακός του Αγίου Ευστρατίου, είναι ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς της θάλασσας, στο νησί όμως αφθονεί. Ψαρεύεται με αστακοπαγίδες, παραγάδια και παλιά δίχτυα, δολωμένα με λευκά κουρελάκια ή ψάρια. Βραστός ή ψητός ο Αστακός του Αγίου Ευστρατίου θα σας χαρίσει γευστικές εμπειρίες που θα κουβαλάτε για μια ζωή.
Για φαγητό υπάρχουν δύο επιλογές, ο Αρτέμωνας και η Βεράντα. Και στις δύο ταβέρνες απολαμβάνουμε φρέσκο ψάρι και αστακό, νοστιμότατα μαγειρευτά αλλά και το πεντανόστιμο ντόπιο μελίχλωρο τυρί. Το βράδυ πίνουμε ένα ποτό στο μπαρ Βέλια στην άκρη της προκυμαίας, απολαμβάνοντας τη μυστηριώδη γαλήνη του πελάγους. Για γλυκό υπάρχει το Ροδοκάλι στην πλατεία και για καφέ και ποτό ο Ομηρος.
Ματιές στην ιστορία
Υπάρχουν ευρήματα που μαρτυρούν πως ο Αη Στράτης κατοικούνταν τον 5ο αιώνα π.Χ., όπως και κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Πάντως, όταν το 813 αποβιβάζεται στο νησί ο Οσιος Ευστράτιος, θα συναντήσει μόλις δύο κατοίκους. Εκεί θα βρεθεί εξόριστος και θα εγκατασταθεί σε ένα σπήλαιο στη βορειοανατολική πλευρά, όπου θα περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Προς τιμήν του πήρε το όνομά του και το νησί.
Για μεγάλες χρονικές περιόδους, ο Αη Στράτης παρέμενε έρημος λόγω πειρατικών επιδρομών. Το 1540 θα εποικιστεί από κατοίκους άγνωστης προέλευσης. Από τότε και έπειτα υπάρχει συνεχής ανθρώπινη παρουσία. Στις αρχές του 20ού αιώνα, μάλιστα, ο πληθυσμός του αγγίζει τους 1.600 κατοίκους. Κύρια ασχολία τους είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία αλλά και... τα βελανίδια. Μεγάλες βελανιδιές συναντάμε ακόμη και σήμερα διάσπαρτες στο νησί.
Το γεγονός όμως που σημάδεψε τον Αη Στράτη τον 20ό αιώνα είναι ότι για μεγάλες χρονικές περιόδους αποτέλεσε τόπο εξορίας πολιτικών κρατουμένων. Κατά την τελευταία περίοδο από το 1948 και έως το 1963, στο νησί υπήρχαν μέχρι και 6.000 πολιτικοί κρατούμενοι. Ανάμεσά τους ο Βάρναλης, ο Ρίτσος, ο Κατράκης και πολλοί άλλοι, ανώνυμοι και επώνυμοι, είχαν δημιουργήσει μια ιδιόμορφη πολιτεία. Πλούσια ιστορικά στοιχεία αυτής της περιόδου υπάρχουν στο μοναδικό Μουσείο Εξορίστων, που αξίζει λίγο από το χρόνο σας.
Ο Άη Στράτης δεν είναι τόσο παράξενος τόπος. Μερικές μέρες φτάνουν για να ανακαλύψετε τη δίψα για επικοινωνία, την καλοσύνη και την ευγένεια των ντόπιων. Χωρίς επιφυλάξεις, χωρίς παραδοπιστία και χωρίς κρυφά κίνητρα, θα σας ανοίξουν την καρδιά τους και το χάρτη του τόπου τους. Θα σας μιλήσουν για την ηφαιστειογενή, γκρίζα παραλία με τα ζεστά νερά, μπροστά από τα σπίτια τους. Από το όμορφο λιμάνι, δίπλα στα καΐκια και τις ψαρόβαρκες, θα ξεκινήσετε με τα δικά τους πλεούμενα για το γύρο του νησιού και την περιήγηση στις παραλίες που δεν είναι προσβάσιμες από την ξηρά: τον Άγιο Δημήτρη τον Τρυγάρη, την Τρυπητή, το Φτελιό, τον Γουρνιά, το Λυδαριό.
Θα σας πάνε στο Αλονίτσι, την παραλία - ησυχαστήριο με τις βραχονησίδες σε απόσταση αναπνοής. «Με ένα μακροβούτι φτάναμε απέναντι» θα σας πουν οι πιο τολμηροί...
Ησυχαστήριο και καταφύγιο, όχι μόνο για τους ανθρώπους που κούρασε η ζωή στο μελίσσι της πόλης αλλά και για τη σπάνια πανίδα μας, εδώ, στις θαλασσοσπηλιές του Άη Στράτη, βρίσκει ιδανικό καταφύγιο η μεσογειακή φώκια Monachus Monachus. Στους απόκρημνους βράχους του φιλοξενούνται αρπακτικά και θαλασσοπούλια. Στους βυθούς του εκτείνονται τα θαλάσσια λιβάδια των μεσογειακών θαλασσών (που οι ντόπιοι αποκαλούν φυκιάδες), πολύτιμος βιότοπος για έναν τεράστιο αριθμό θαλάσσιων οργανισμών και τείχος προστασίας των νησιών από τη διάβρωση.
Και αν νομίζατε ότι βρίσκεστε στο ξερονήσι των διηγήσεων των εξορισμένων, σας περιμένει μια τελευταία έκπληξη: στο νοτιοανατολικό τμήμα του Άη Στράτη, κυριαρχεί το πράσινο με ένα, μοναδικό στο είδος του, δάσος βελανιδιών, που προσφέρει ανεκτίμητες ευκαιρίες για περπάτημα και ρέμβη. Σε ένα τόσο μικρό νησί άλλωστε, το οδικό δίκτυο 50 χιλιομέτρων βατού χωματόδρομου αποκαλύπτει την πρόθεση των ανθρώπων του νησιού για αξιοποίηση και της τελευταίας σπιθαμής του τόπου τους.
Δείτε οπωσδήποτε τα λείψανα της αρχαίας πόλης στο λόφο του Αγίου Μηνά, τις εκκλησίες του Χριστού, του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Βασιλείου (που χτίστηκε το 1727) και ενδώστε στην πολυτέλεια ενός ολόφρεσκου αστακού στο τραπέζι σας. Οι αστακοί του Άη Στράτη δεν είναι μόνο πεντανόστιμοι. Είναι και πανάλαφροι, καθώς δεν κοστίζουν το βάρος τους σε χρυσάφι, όπως στο υπόλοιπο, κοσμικό Αιγαίο...
Ξημέρωμα στο λιμανάκι του Αϊ-Στράτη
Αξιοθέατα
- Η Μαράσλειος σχολή που βρίσκεται στον παλιό οικισμό.
- Το «Μουσείο Δημοκρατίας» που στεγάζεται στο ανακαινισμένο ιστορικό κτίριο, το γνωστό «θάλαμο των εξόριστων».
- Οι εκκλησίες του Χριστού στην πλατεία, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Βασιλείου και το ξωκλήσι του Αγίου Μηνά, σε λόφο με όμορφη θέα στον οικισμό.
- Στην κορυφή του Αγίου Αλεξίου σώζονται πέτρινες κατασκευές από την προϊστορική περίοδο.
- Στη θέση Άγιος Κωνσταντίνος βρίσκεται η σπηλιά «Καταφύγι, όπου κρύβονταν οι κάτοικοι όταν γίνονται πειρατικές επιδρομές στα χρόνια της Ενετοκρατίας. Η σπηλιά αρχικά βρισκόταν μέσα στον οικισμό, αλλά μετά το σεισμό βυθίστηκε.
- Απομεινάρια του κάστρου και ο ναός των «Πέντε Μαρτύρων», ο οποίος φέρει δομικά στοιχεία αρχαίου Ελληνικού ναού, όπως μαρμάρινοι κίονες και κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού.
- Το «σπήλαιο» βρίσκεται σκαρφαλωμένο στο βράχο κοντά στην παραλία Αλονίτσι και ο τάφος του Αγίου Ευστρατίου.
- Ο «τάφος των 36 εξόριστων» που πέθαναν την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου πολέμου βρίσκεται κοντά στο εκκλησάκι του Αγίου Μηνά.
- Αν διαθέτετε σκάφος επισκεφτείτε τις θαλασσοσπηλιές στις οποίες γεννούν οι μεσογειακές φώκιες μονάχους-μονάχους.
Σπεύσατε λοιπόν. Ένα υπέροχο νησί, με υπέροχους ανθρώπους και υπέροχη θαλασσινή κουζίνα. Τί άλλο να ζητήσει κανείς; Ραντεβού στον Άγιο Ευστράτιο λοιπόν!Μετάβαση
Με πλοίο από το Λαύριο ή από την Καβάλα μέσω Λήμνου με τον Ταξιάρχη, 4 φορές την εβδομάδα. Το ταξίδι διαρκεί περίπου 8½ ώρες (T/22920-23.370 και 22540-24.617). Με το Αιολίς καθημερινά πλην Κυριακής από τη Λήμνο. Το ταξίδι διαρκεί 2½ ώρες (T/22540-22.460). Προσοχή στον καιρό!